Boléro của Maurice Ravel

Một trong số những bản nhạc cổ điển có ấn tượng đặc biệt là bản Boléro của Maurice Ravel (1875 – 1937), một nhà soạn nhạc cổ điển người Pháp. Lần đầu tiên được nghe bản này, tôi rất chú ý vì nhịp điệu như một khúc quân hành, tiếng trống dồn dập theo nhịp chân bước, nghe rất sôi nổi. Nhưng trên nền nhịp điệu đó, giai điệu của bản nhạc chỉ nhắc đi nhắc lại nhiều lần một đoạn với các loại nhạc cụ khác nhau và khi người nghe bắt đầu sốt ruột thì âm thanh lại bùng lên với toàn bộ dàn nhạc để đến khi kết thúc bản nhạc ta vẫn lắng nghe âm điệu chủ đạo vẫn còn ngân vang. 

Sau đây là mô tả bản Boléro của các nhà chuyên môn: Trên nền tiếng trống gõ theo nhịp boléro và tiếng bật pizzicato của dàn dây, một sáo flute bắt đầu trình bày giai điệu chủ đề trong toàn bộ tác phẩm. Một kèn clarinet lặp lại chủ đề rồi một bassoon trình bày tiếp phần phát triển uể oải và ảm đạm. Rồi giọng dịu dàng của kèn oboe d’amore nổi lên dẫn dắt giai điệu. Tiếp theo đó, một số nhạc cụ đồng thời chơi giai điệu ở những giọng khác nhau. Dần dần, có nhiều nhạc cụ tham gia hơn và kèn trombone gây ấn tượng với kĩ thuật glissando (vuốt âm) kiểu nhạc jazz. Âm lượng của các nhạc cụ tiếp tục lớn hơn, huyên náo hơn. Đến gần cuối tác phẩm, sự thay đổi đột ngột của điệu thức từ Đô trưởng sang Mi trưởng phá vỡ tính ổn định của dòng nhạc. Tiếng chiêng và cymbal rền vang tạo cho tác phẩm một kết thúc chói tai, kịch tính.

 Trong Boléro, Ravel đã xử lý dàn nhạc như một cỗ máy. Tác phẩm hòa nhạc này như một mẫu hình tinh vi những bánh răng và trục quay ăn khớp để cùng tạo ra một tổng thể. Boléro là một lời tiết lộ hùng hồn về sức mạnh của âm nhạc vượt trên những giới hạn xúc cảm của chúng ta.

Mời thưởng thức: