Kể chuyện đi Lào (3)

4. Ngôn ngữ

Lào có 3 dân tộc chính: Lào Lùm sống ở vùng đất thấp (bắt nguồn từ người Thái) chiếm 60% dân số; Lào Sủng (bắt nguồn từ người H’Mông) sống ở vùng cao và Lào Thơng (bắt nguồn từ người Khmer) sống chủ yếu ở phía Nam.

Sư đi khất thực, hình ảnh quen thuộc ở tất cả các đô thị Lào

Tiếng Lào có những thanh điệu và phát âm giống tiếng Thái, phần tương đồng lên đến hơn 80%. Vì vậy đối thoại giữa người Lào và người Thái Lan có thể hiểu nhau được.

Các địa điểm du lịch cũng có rất nhiều người Lào biết tiếng Việt và người Việt sang làm ăn sinh sống. Ngoài ra, người Lào cũng biết dùng tiếng Anh để giao tiếp. Tuy vậy, có nhiều chỗ, người Lào chỉ biết… tiếng Lào. Vì vậy, ngôn ngữ trao đổi phải vận dụng cả… chân tay. Ví dụ có ông hỏi được chữ “chợ” tiếng Lào, nhưng khi diễn đạt “chợ đêm” thì phải nói chữ “chợ” và hai tay áp vào má, đầu nghẹo sang một bên, mắt nhắm lại, … Lào mới hiểu là “chợ đêm”.

Gái Lào ... Ngon không ?

Kinh nghiệm khi đến các điểm nghỉ (để ăn uống hay ngủ qua đêm) nên chú ý chọn các biển hiệu có viết chữ Việt. Vào hỏi thăm chắc chắn gặp người Việt hoặc người Lào biết tiếng Việt. Và khi đó, mọi việc sẽ đơn giản hơn nhiều.

Lào tắm ... Nuốt nước bọt ...

Tóm lại, sang Lào, chỉ cần biết vài chữ như : Sả bai đi (Xin chào), Khop chay (Cảm ơn), Pay đi (Tạm biệt), … còn thì tiếng Việt thoải mái. Nếu biết chút tiếng Anh thông thường cho giao tiếp sẽ dễ dàng trong việc tìm hiểu các danh lam thắng cảnh và tìm chỗ ăn nghỉ, cũng như mặc cả mua bán. Điều này dễ hiểu vì cũng như ở ta, sự phân biệt ta và tây trong giao tiếp rất rõ ràng …

5. Mua bán

Đi Lào mua gì?

Thực tế đi chơi Lào để tham quan các danh lam thắng cảnh là chính, chứ ở Lào có gì mà mua với bán. Nếu vào các chợ lớn thì cũng như ở Việt Nam, hàng hóa rất nhiều, chủ yếu là hàng Trung Quốc.

Phần lớn những người nghiện mua sắm sang Lào tìm mua các sản phẩm điện tử, gia dụng do Thái Lan sản xuất. Thậm chí họ còn sang các cửa khẩu biên giới để tìm mua cho chắc chắn. Mấy loại hàng được họ chú ý là linh kiện điện thoại, ipad, … Một số hàng gia dụng như nồi cơm điện, quạt điện, … cũng được họ mua nhiều. Có ông còn tìm cho bằng được cái máy cán mỳ sợi do Thái Lan sản xuất.

Hàng thủ công mỹ nghệ cũng được các hướng dẫn viên địa phương dẫn dắt, đa số mua khăn quàng nhiều màu sắc do người Lào dệt máy thủ công, … Một số hàng lưu niệm cũng được nhiều người mua : tượng bằng gỗ, đồng, … hay những tấm phù điêu to nhỏ các loại.

Mấy ông bợm nhậu còn mua rượu Lào. “Lao whisky” đóng trong chai kiểu “ông già chống gậy” ghi sản xuất ở Vientian nhưng lại bán nhiều ở Sầm Nưa. Mỗi ông chơi một thùng 12 chai mà vẫn còn thòm thèm. Có ông đi vài hôm mà mê món “beerlao”, đến nỗi khi về còn tha thêm một thùng bia lon về cho đã…

Chợ Lào đấy

Một số người còn rỉ tai nhau tìm các loại lá cây thuốc hỗ trợ sức khỏe, trong đó họ hay tìm hỏi những loại như: quả thông đỏ, vì nghe đâu như chữa được ung thư…

Những chợ dọc đường bày bán nhiều sản vật của rừng: từ những con thú nhỏ đến những loại trái cây mà nhiều nhất là chuối tây, đu đủ, dứa, … đến các loại thực phẩm: bí xanh, bí đỏ, gừng, ớt, rau các loại.

Tôi chọn mua ở Luang Prabang hai thứ: ớt và gừng. Ớt Lào có nhiều loại, đặc biệt nhất là có thứ quả dài và nhỏ. Ớt Lào cay vừa phải nhưng chắc chắn là ớt “sạch”, ớt rừng. Gừng Lào là thứ gừng già, vị đậm đặc. Những thứ này mua về làm quà thì rất… độc (đáo).

Gạo nếp Lào bày bán rất nhiều ở chợ Xiêng Khoảng, giá cả có thể mặc cả được. Có nhiều loại: nếp hạt tròn, nhỏ đều tăm tắp. Nếp cẩm hạt dài. Rồi còn một thứ nếp hạt to, trông như hạt cốm ở ta mà bán rất đắt 12.000 kíp/kg, nhưng không ai dám mua vì không biết… để làm gì.

(Tiếp theo Chỗ nghỉ)